كاخ بردك سياه

تاريخچه

كاخ بردك سياه يكي از سه كاخي است كه در شهرستان دشتستان و شهر برازجان واقع شده و قدمت آن به زمان هخامنشيان باز مي گردد. كاخ چرخاب و كاخ سنگ سياه نيز دو كاخ ديگري هستند كه از زمان هخامنشيان در برازجان به جاي مانده اند. كاخ بردك سياه درواقع كاخ زمستاني داريوش اول در دوره هخامنشيان بوده و در آن زمان اهميت ويژه اي داشته است. اين كاخ در ميان نخلستان هاي روستاي درودگاه و محل تلاقي دو رودخانه شاپور و دالكي قرار گرفته است.

در زمان هخامنشيان اين منطقه از اهميت بالايي برخوردار بود و اين كاخ را براي اهداف نظامي و اقتصادي ايجاد نمودند. پژوهشگران در سال 1354 كه اين كاخ را كشف كردند در كنار بقاياي كاخ، اشيايي را نيز يافتند كه از جمله آن ها مي توان به خنجري زنانه از جنس عاج، ابزار تزئيني و .. اشاره نمود كه حاكي از آن است در گذشته زنان نيز در اين عمارت زندگي مي كردند. علاوه بر اين در ميان كشفيات موجود 4 قطعه طلا كه هر كدام وزني بيش از سه كيلوگرم داشتند نيز پيدا شده است.

برخي از باستان شناسان معتقد هستند كه به احتمال زياد اين طلاها روكش زرين درهاي چوبي تالار يا سنگ بناي كاخ هستند. در ميان اين قطعات طلا قطعه اي وجود دارد كه قسمت هاي به جاي مانده از آن نشان مي دهد كه بخش بالاي يك جام زرين هخامنشي است كه خطي ساده در لبه آن حكاكي شده است. در كاخ بردك سياه نقوش حكاكي شده از شاه و همراهانش و سنگ نوشته هايي به خط ميخي و زبان بابلي نيز كشف شده است.

نقشه و معرفي بخش هاي مختلف

كاخ بردك سياه كه پس از كاخ كوروش ساخته شده است، ولي مانند ساير كاخ هاي برازجان داراي تركيب رنگ سياه و سفيد و ظرافت هاي خاصي نيست و در ساخت آن از سنگ سياه يكدست استفاده نموده اند. نوع معماري و تركيب مصالحي كه براي ساخت اين كاخ استفاده شده نشان مي دهد كه كاخ چندين سال پس از كاخ برازجان ايجاد شده است. از مصالحي كه در ساخت كاخ بردك سياه به كار رفته مي توان به سنگ هاي آهكي كرم و سنگ هاي دولوميتي سياه رنگ اشاره نمود.

معماري كاخ بردك سياه

حاصل كاوش هاي صورت گرفته، تنها يك تالار مركزي از كاخ است كه در عين كوچك بودن بسيار زيبا است. اين تالار و ستون ها و ساختاري كه دارد بسيار شبيه به كاخ آپادانا است و 10 ستون زيبا و منحصر به فرد دارد كه نظر هر بيننده اي را به خود جلب مي كند. اين ستون ها در دو رديف پنج تايي قرار گرفته اند و ساختار و پلان آن ها مشابه ساير نقشه هاي هخامنشي است.

در قسمت جنوبي اين تالار ايوان كوچكي وجود دارد كه پايه هاي آن در مقايسه با پايه هاي تالار كوچك تر هستند. هر چند كه امروزه آثاري از سقف تالار مركزي ديده نمي شود و بخش قابل توجهي از آن فرو ريخته است اما با در نظر گرفتن ديوارهاي تالار و زيبايي ستون ها مي توان زيبايي سقف تالار را نيز حدس زد. در ساخت اين تالار و ستون هايي كه دارد تكنيكي به نام بست دم چلچله اي به كار رفته كه موجب شده كاخ بردك سياه با كاخ پاسارگاد متفاوت باشد.

كاخ بردك سياه به دليل ويژگي هاي منحصر به فردي كه داشت در سال 1380 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.